Dieta bariatryczna – etapy diety po chirurgicznym leczeniu otyłości

Przestrzeganie ścisłej diety po operacyjnym leczeniu otyłości jest jedną z podstawowych zasad aby w pełni cieszyć się z efektów operacji. Zmniejszenie objętości żołądka w znaczącym stopniu wpływa na ilość spożywanych przez pacjenta pokarmów, dlatego rodzaj i wartość odżywcza produktów ma ogromne znaczenie dla procesu gubienia nadmiarowych kilogramów oraz ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia. Zalecenia dietetyczne dostosowuje się indywidualnie do pacjenta, często zależnie od tego, jaki rodzaj operacji bariatrycznej został u niego przeprowadzony. Co można jeść przed i po operacyjnym leczeniu otyłości?

Zalecenia dietetyczne dostosowuje się indywidualnie do pacjenta, często zależnie od tego jaki rodzaj operacji bariatrycznej został u niego przeprowadzony. Co można jeść po operacyjnym leczeniu otyłości?

Dieta przed operacją bariatryczną

Właściwa dieta jest ważnym elementem nie tylko po, ale i przed operacją bariatryczną. Na czas przygotowań zaleca się pacjentowi przejście na dietę niskokaloryczną pozwalającą na odciążenie wątroby. Takie zalecenie jest istotne ze względu na znacznie wyższe ryzyko powikłań przy operacji, w przypadku gdy wątroba pacjenta jest powiększona z powodu dużych zapasów glikogenu, wody i tłuszczy.

Im wcześniej pacjent przejdzie na dietę niskokaloryczną (800 do 1000 kcal na dzień), tym większa szansa, że rozmiar wątroby zmniejszy się, dając lepszy dostęp do żołądka podczas operacji bariatrycznej. Warto zadbać o to, by posiłki przed operacją były niskotłuszczowe, niskowęglowodanowe, oraz by co najmniej 15-20 proc. składników energetycznych pochodziło z białka. Pacjent przed operacją bariatryczną powinien spożywać minimum 2 litry płynów dziennie, rozłożonych w równych odstępach czasu na cały dzień.

Gdy do przeprowadzenia zabiegu pozostanie 5-7 dni, należy rozpocząć dietę całkowicie płynną. Przygotowane posiłki należy spożywać powoli i na spokojnie, w równych odstępach czasowych. Po spożyciu płynnego posiłku koniecznie trzeba odczekać minimum 30 minut przed wypiciem jakiegokolwiek płynu, aby pokarm zdążył się przyjąć i nie był dodatkowo rozwadniany napojami. Ma to na celu przygotowanie żołądka do zabiegu.
.

Pierwsze dwie doby po operacji bariatrycznej

W trakcie całego procesu chirurgicznego leczenia otyłości niezwykle ważnym elementem jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Przez dwie doby po operacji bariatrycznej pacjentowi podaje się więc nie tylko kroplówki, ale też płyny, które na tym etapie może pić samodzielnie. Najlepszym wyborem będzie woda mineralna niegazowana lub słaba herbata, w porcjach po 30-50 ml jednorazowo. Nie ma bezpośredniego ograniczenia ilości płynów spożywanych na dzień, ale pomiędzy każdą porcją należy robić przerwy i pić powoli, spokojnie, bez połykania powietrza.

Dieta bariatryczna do drugiego tygodnia po operacji

Po pierwszych dwóch dniach organizm operowanej osoby zaczyna stopniowo regenerować się, pozwalając na wprowadzenie pierwszych napojów odżywczych. Produkty takie jak jogurty pitne, zmiksowane zupy i buliony, niesłodzone soki owocowe i warzywne rozcieńczane wodą pojawiają się w diecie bariatrycznej do 2 tygodni po operacji. Dopuszczalne jest także odtłuszczone mleko krowie lub roślinne. Należy jednak pamiętać, że każdy z produktów będzie zależał od indywidualnych reakcji organizmu pacjenta i niektóre z nich mogą okazać się niedopuszczalne w pierwszych dniach od ich wprowadzenia. Dlatego należy uważnie obserwować reakcję organizmu i sprawdzać, czy w danym przypadku te produkty są na pewno wskazane.

Dieta do 4 tygodnia po operacji

W kolejnych tygodniach po operacji zwiększana jest stopniowo ilość płynów obojętnych, w tym wody i lekkiej herbaty, a także płynów takich jak jogurty pitne czy zmiksowane zupki. Dodatkowo możliwe jest, by stopniowo zamieniać płynne produkty odżywcze na miękkie pokarmy stałe z dużą ilością białka, o niskiej zawartości tłuszczu.
Produkty powinny być podawane w dalszym ciągu bez kawałków stałego pokarmu – dopuszczalne jest podawanie chudego mięsa mielonego, puree z ziemniaków, ryby, jogurtów, twarogu, jajek, a także miękkich owoców i warzyw bez skórki. Dzięki podawaniu papki można uczyć pacjenta nawyku żucia pokarmów i ich powolnego spożywania – choć zadanie to wydaje się oczywiste, dla pacjentów cierpiących na nadwagę często bywa problematyczne.

W praktyce im wolniej spożywamy posiłek i im dłużej go przeżuwamy, tym mniejsze ryzyko nudności i wymiotów oraz szansa na szybsze osiągnięcie poczucia nasycenia, bez nadmiernego wypychania żołądka. Wielkość porcji papki nie powinna raczej przekraczać 50 g na jedną porcję, chyba że zalecenia lekarza w tym zakresie będą inne. Jedzenie bez pośpiechu lekkich pokarmów, powinno wyeliminować problemy z wymiotami oraz uczuciem ciężkości na żołądku. Jeśli jednak wystąpią niepokojące objawy, należy zastanowić się, czy pacjent przestrzegał wszystkich zasad i odpowiedzieć na podstawowe pytania:

• Czy zjadłem całą porcję zbyt szybko?
• Czy na pewno dobrze przeżuwałem spożywany posiłek?
• Czy zjadłem zbyt dużą porcję?
• Czy napiłem się zbyt szybko po posiłku?
• Czy położyłem się zbyt wcześnie po skończeniu posiłku?

Jeśli odpowiedzi na wszystkie te pytania będą zgodne z zaleceniami lekarza, a mimo to wystąpią nudności, warto skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym, aby upewnić się, że nie trzeba wprowadzić dodatkowych zmian w diecie.

Do 6 tygodnia po operacji – pierwsze posiłki stałe

Po minimum miesiącu od operacji organizm pacjenta powinien być gotowy na przyjmowanie pierwszych pokarmów stałych. W dalszym ciągu muszą być to produkty miękkie, łatwe do rozgniecenia widelcem, ale mogą być bardziej urozmaicone niż do tej pory.

Możliwe jest podawanie miękkich świeżych owoców, mięsa mielonego lub drobno pokrojonego, a także gotowanych warzyw. Podstawą posiłków powinny pozostać produkty wysokobiałkowe podawane w każdym daniu w pierwszej kolejności – mięso, jaja czy ryby będą tutaj odpowiednim wyborem. Wszystkie posiłki powinny dostarczać w sumie ok. 60-80 gr białka ma dobę.

Stała dieta bariatryczna – jak odżywiać się po chirurgicznym leczeniu otyłości?

Operacje bariatryczne zmieniają sposób, w jaki osoba cierpiąca z powodu otyłości może się odżywiać. Po zakończeniu wszystkich wcześniejszych etapów dietetycznych można powoli przechodzić do diety stałej, z kolejnymi produktami wprowadzanymi pojedynczo.

Docelowo dieta ogranicza przyjmowanie cukrów prostych i tłuszczy, jest niskokaloryczna, składająca się z małych posiłków przyjmowanych od 5 do 8 razy dziennie. Najczęściej wielkość pojedynczego posiłku to od 50 do 150 gram, w zależności od tolerancji organizmu. Menu pacjenta powinno zawsze składać się z produktów wysokobiałkowych, warzyw, owoców, 2-3 produktów zbożowych oraz 2-4 porcji dobrej jakości tłuszczów roślinnych.

Produktami zakazanymi w diecie bariatrycznej będą orzechy i nasiona, prażona kukurydza, suszone owoce, warzywa takie jak seler, brokuły, kukurydza czy kapusta, tłuste mięso i podroby, świeży chleb, grzyby, produkty smażone, tłusty nabiał, ostre przyprawy, alkohol i słodycze oraz dania typu fast food.

Dieta bariatryczna powinna opierać się na systematyce oraz zdrowych produktach wysokiej jakości, które dostarczą do organizmu odpowiednią ilość składników odżywczych. Pacjent powinien jeść niewielkie porcje i nie objadać się. Ważne jest zachowywanie stałych odstępów między posiłkami oraz unikanie spożywania napojów przez minimum 30 minut po posiłku. Należy wypijać około 2 litrów płynów przez cały dzień oraz dbać o to, aby w diecie nie pojawiły się niezdrowe produkty, takie jak słodycze oraz jedzenie typu fast food i napoje gazowane. Należy unikać również przekąsek między posiłkami.