Gry wideo to jedna z najpopularniejszych form rozrywki, szczególnie wśród przedstawicieli młodego pokolenia. Rosnącemu zainteresowaniu sprzyja różnorodność tematyczna gier oraz możliwość rywalizacji, a nawet bezpośredniej komunikacji z innymi graczami.
Nie bez znaczenia jest też łatwy dostęp — grać można nie tylko na komputerze, ale też na konsolach i urządzeniach mobilnych. W powszechnej opinii gaming często postrzegany jest jednak bardzo stereotypowo i kojarzony jest między innymi z negatywnymi skutkami dla zdrowia, na przykład nadwagą. Czy granie rzeczywiście skutkuje przybieraniem na wadze?
Rynek gier komputerowych rozwija się bardzo dynamicznie, a liczba graczy regularnie rośnie — szacuje się, że w 2021 roku wynosi już ponad 3 mld osób na całym świecie! Co ważne, na podstawie danych przedstawionych na stronie statista.com jasno widać, że jest to hobby bardzo uniwersalne.
Opracowanie dotyczy Stanów Zjednoczonych, pozwala jednak na poznanie skali zjawiska — zainteresowanie gamingiem zauważalne jest we wszystkich grupach wiekowych z lekką przewagą osób przed 30 rokiem życia i utrzymuje się na podobnym poziomie wśród kobiet i mężczyzn. Świadczy to, że problem ewentualnego negatywnego wpływu grania na stan zdrowia dotyczy bardzo dużej części społeczeństwa.
Gaming a nadwaga, czyli wpływ gier wideo na zdrowie i masę ciała
Wyniki prac naukowych skupiających się na szukaniu powiązań pomiędzy gamingiem a tyciem, zdają się przeczyć popularnemu obrazowi otyłego gracza, a przynajmniej wskazywać na jego ograniczone występowanie.
Jedna z takich prac to analiza wyników 20 wcześniejszych badań tego zagadnienia obejmujących w sumie ponad 38 000 uczestników, przeprowadzona przez naukowców z Uniwersytetu w Würzburgu i Uniwersytetu Johannesa Keplera w Linzu w 2019 roku.
Na podstawie zgromadzonych danych wykazano brak korelacji pomiędzy graniem a nadmierną masą ciała wśród dzieci i młodzieży. Taki związek został zauważony tylko w przypadku osób dorosłych, jednak nawet tu występował w bardzo ograniczonym stopniu.
Wyniki kolejnego badania sprawdzającego wpływ gier wideo na wagę dzieci zostały opublikowane w 2020 roku przez naukowców z Uniwersytetu w Leeds. W tym przypadku skupiono się na zmianach w BMI dzieci na przestrzeni 10 lat.
Zaobserwowano występowanie podwyższonego wskaźnika masy ciała wśród nastolatków regularnie grających w gry od dzieciństwa. Rezultaty nie są jednak jednoznaczne. W przypadkach zwiększonego BMI wykazano również spożywanie większej ilości słodzonych napoi oraz nieregularny tryb dnia.
Na przestrzeni lat przeprowadzono wiele badań mających na celu ustalenie związku pomiędzy grami wideo a masą ciała. Z powodu różnic w metodologii oraz uwzględnianych czynnikach ich wyniki nie dają jednak jasnych odpowiedzi, a wykazane powiązania mogą budzić wątpliwości.
Problematyczne bywa na przykład określenie czy to nadwaga jest wynikiem grania, czy też jest odwrotnie i to problemy z kondycją i nadprogramowymi kilogramami prowadzą do zainteresowania zajęciem niewymagającym wysiłku fizycznego.
Na podstawie wyników widać jednak, że nawet jeśli gry same w sobie nie przyczyniają się do zjawiska nadwagi, mogą prowadzić do niezdrowych nawyków i prowadzenia stylu życia zwiększającego ryzyko przybrania na wadze.
W jaki sposób granie przyczynia się do wzrostu wagi?
- Brak aktywności. Gry wideo z reguły nie wymagają od użytkowników aktywności fizycznej. W efekcie gracze spędzają często długie godziny, siedząc przed ekranem. Brak ruchu skutkuje spalaniem mniejszej ilości kalorii, które zamiast tego magazynowane są w organizmie w postaci dodatkowych kilogramów.
- Podjadanie. Wiele osób w czasie grania regularnie sięga po jedzenie i napoje. Warto jednak pamiętać, że przekąski między posiłkami prowadzą do spożywania nadprogramowych kalorii, których organizm nie jest w stanie spalić. W dodatku rozproszona grą uwaga może utrudniać kontrolowanie wielkości porcji.
- Niezdrowa żywność. Problemem jest nie tylko częstotliwość jedzenia, ale też jakość żywności. W tym przypadku częstym wyborem są niestety słone lub słodkie przekąski, słodzone i gazowane napoje oraz dania typu fast food.
- Nieregularny sen. Graniu, szczególnie w przypadku rozgrywek online z graczami z innych państw, towarzyszyć mogą nietypowe godziny. Rezultatem jest zaburzony tryb dnia i nieregularny czas snu, co może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem nadwagi.
Kiedy zaczyna się otyłość?
Mimo że określenia nadwaga i otyłość często stosowane są zamiennie, z medycznego punktu widzenia dotyczą dwóch różnych przypadków. Nadwaga to zaburzenie polegające na nagromadzeniu się w organizmie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej. Z kolei otyłość jest już poważną chorobą przewlekłą, powiązaną z podwyższonym ryzykiem wystąpienia dalszych problemów zdrowotnych.
Jak rozpoznać czy mamy do czynienia z nadwagą, czy otyłością?
Najprostszym sposobem jest wykorzystanie wskaźnika masy ciała, czyli BMI. W celu jego wyliczenia można:
- wykorzystać wzór: BMI = waga(kg):wzrost(m)2
- skorzystać z kalkulatora BMI online, by szybko otrzymać obliczony wynik.
Przyjmuje się, że dla osób z nadwagą wskaźnik BMI znajduje się w przedziale 25,0 – 29,9. Od wartości równej 30 mamy już do czynienia z otyłością.
Nowe spojrzenie na gry komputerowe jako wsparcie procesu odchudzania
Obecnie sporym zainteresowaniem cieszy się możliwość wykorzystania gier wideo jako wsparcia w procesie odchudzania. Chodzi tu o tzw. exergames, czyli gry fitness wymagające aktywności fizycznej. Jest to wciąż dość nowy obszar badań.
Wyniki nie wykazały do tej pory jednoznacznie skuteczności tego rozwiązania, sugerują jednak pozytywny wpływ na redukcję masy ciała u dzieci. Zanim metoda ta będzie mogła zostać uznana za przydatną w walce z otyłością, niezbędne jest przeprowadzenie dalszych testów, uwzględniających również inne grupy wiekowe.
Kiedy otyłość wymaga leczenia operacyjnego?
Chirurgiczne leczenie otyłości stosowane jest w przypadku zaawansowanego stopnia choroby oraz występowania chorób współistniejących powiązanych z nadmierną wagą.
Operacje bariatryczne kierowane są przede wszystkim do osób pomiędzy 18 a 60 rokiem życia, u których inne sposoby odchudzania okazały się nieefektywne. W szczególnych przypadkach, gdy wymaga tego stan zdrowia pacjenta, lekarz może zdecydować o wykonaniu zabiegu również u chorych spoza tej grupy.
Chirurgia otyłości w KCM Clinic to specjalistyczne zabiegi, które stanowią skuteczne wsparcie w procesie utraty wagi. Rozumiemy, że kompleksowe rozwiązania i profesjonalna opieka pozwalają na osiągnięcie świetnych rezultatów i szybszy powrotów do zdrowia, dlatego niczego nie pozostawiamy przypadkowi. Zapraszamy na konsultacje z lekarzem bariatrą w naszej klinice i ustalenie planu leczenia.