Ćwiczenia czynne w kinezyterapii to rodzaj terapii, w której pacjent samodzielnie wykonuje ruchy, angażując własne mięśnie w sposób kontrolowany. Mają one na celu poprawę siły mięśni, zwiększenie zakresu ruchu w stawach oraz poprawę koordynacji i funkcji motorycznych.
Rodzaje ćwiczeń czynnych
- Ćwiczenia czynne wolne – pacjent wykonuje ruchy samodzielnie bez dodatkowego obciążenia. Są one stosowane w początkowej fazie rehabilitacji, aby wzmocnić mięśnie i poprawić zakres ruchu bez przeciążania stawów. Przykłady:
- Unoszenie nóg w leżeniu na plecach.
- Krążenia ramion w staniu.
- Zginanie i prostowanie stawów kolanowych w leżeniu.
- Ćwiczenia czynne z oporem – wprowadza się dodatkowy opór (np. gumy oporowe, hantle, maszyny do ćwiczeń), aby zwiększyć siłę mięśni. Opór może być stawiany przez fizjoterapeutę, sprzęt lub inne przedmioty. Przykłady:
- Ćwiczenia z użyciem gumy do ćwiczeń, np. rozciąganie gumy rękami.
- Unoszenie ciężarków w pozycji siedzącej lub stojącej.
- Przysiady z dodatkowym obciążeniem.
- Ćwiczenia czynne w odciążeniu – stosowane są w przypadku, gdy pacjent nie jest w stanie w pełni obciążyć kończyn (np. po urazach). Dzięki specjalnym urządzeniom (takim jak podwieszenia) lub wodzie pacjent może wykonywać ruchy bez pełnego obciążenia stawów. Przykłady:
- Ćwiczenia w wodzie (aquaterapia).
- Unoszenie nóg w systemie podwieszanym, gdzie kończyny są odciążone.
- Ćwiczenia czynne wspomagane – są to ćwiczenia, w których pacjent wykonuje ruchy samodzielnie, ale z pomocą terapeuty. Pomoc może być konieczna w początkowej fazie rehabilitacji, gdy siła mięśniowa jest jeszcze niewystarczająca do pełnego wykonania ruchu.
