Czym jest kolonoskopia?

Kolonoskopia polega na zbadaniu jelita grubego poprzez wprowadzenie do odbytu giętkiego instrumentu w kształcie rurki o grubości palca wskazującego (kolonoskopu). Kolonoskop wolno przesuwany jest do przodu poprzez odbytnicę, i następnie wzdłuż całego jelita grubego. W niektórych, ściśle określonych przypadkach kolonoskop może być wprowadzony do końcowego odcinka jelita cienkiego.

Jak przygotować się do badania?

Przed wykonaniem kolonoskopii nie wymaga się stosowania szczególnej diety. W dzień przed badaniem można zjeść lekkie śniadanie i obiad składający się z klarownej zupy. Następnie należy wypić dużą objętość płynu, który zawiera specjalne środki przeczyszczające. Jelito grube zostanie prawidłowo oczyszczone, co umożliwi wykonanie dokładnego badania.

Koniecznie należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. Niektóre z nich mogą wpłynąć na sposób przygotowania i przebieg badania. Dotyczy to w szczególności: aspiryny i jej pochodnych, innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków wpływających na krzepliwość krwi, insuliny a także, preparatów żelaza.

Jak przebiega kolonoskopia?

Kolonoskopia jest to badanie z reguły dobrze tolerowane przez pacjentów i rzadko powoduje dolegliwości bólowe. Podczas badania może towarzyszyć uczucie rozpierania, wzdęcia oraz skurczów w jamie brzusznej. Lekarz może zlecić podanie środków przeciwbólowych i uspokających, co pomoże pacjentowi rozluźnić się i lepiej znieść jakikolwiek dyskomfort.

Podczas badania pacjent leży na boku lub na plecach, a lekarz powoli wprowadza kolonoskop do jelita grubego. Wyprowadzając aparat z jelita ocenia się jego wygląd i stwierdzi ewentualne odchylenia od stanu prawidłowego. Badanie kolonoskopowe z reguły trwa od 15 do 60 minut.

Co się stanie, gdy wynik kolonoskopii jest nieprawidłowy?

W przypadku, kiedy lekarz stwierdzi zmiany w obrębie jelita grubego, które wymagają dalszej oceny,
w trakcie kolonoskopii poprzez aparat można wprowadzić niewielkie kleszczyki i pobrać próbki tkanki (wycinki) celem dalszej analizy.

Pobranie wycinków wykonuje się w celu zdiagnozowania różnych chorób jelita grubego, nie tylko choroby nowotworowej. Kolonoskopia może również ujawnić obecność polipów jelita grubego, które w większości przypadków mogą zostać usunięte w trakcie badania.

Czym są polipy jelita grubego i dlaczego należy je usuwać?

Polipy są nieprawidłowym, zazwyczaj niezłośliwym rozrostem błony śluzowej jelita grubego. Mogą osiągać rozmiary od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów. Lekarz wykonujący badanie nie ma możliwości ocenić złośliwości polipów jedynie na podstawie ich wyglądu zewnętrznego.

Dlatego zawsze powinno się znaleziony polip usunąć i oddać do dalszego badania histopatologicznego. Rak jelita grubego w większości przypadków rozwija się z polipa – dlatego też usuwanie polipów jelita grubego jest ważnym elementem zapobiegania rozwoju tej choroby. Usuwanie polipów jest bezbolesne.

Co dzieje się po kolonoskopii?

Po przeprowadzonym badaniu lekarz zapoznaje pacjenta z jego wynikiem. Jeżeli w trakcie badania pacjent otrzymał leki przeciwbólowe i uspokajające, jego reakcje i refleks mogą być osłabione. Do końca dnia, w którym zostało wykonane badanie nie wskazane jest prowadzenie samochodu i obsługiwanie maszyn w ruchu.

Może również pojawić się odczucie wzdęcia i skurczowe bóle brzucha na skutek obecności w jelicie powietrza wprowadzonego w trakcie kolonoskopii. Dolegliwości te szybko ustępują.

Jakie mogą być powikłania kolonoskopii?

Kolonoskopia i polipektomia są z reguły bezpiecznymi procedurami medycznymi. Ważne jest, aby były przeprowadzane przez lekarzy specjalnie szkolonych i doświadczonych w ich wykonywaniu.