Operacja żylaków powrózka nasiennego (varicocele) – metoda mikrochirurgiczna

Operacja żylaków powrózka nasiennego (varicocele) – metoda mikrochirurgiczna

Czym są żylaki powrózka nasiennego?

Żylaki powrózka nasiennego (varicocele) to rodzaj choroby naczyniowej, która objawia się nieprawidłowym rozszerzaniem, wydłużaniem i krętością żył powrózka nasiennego, prowadząc w ten sposób do bólu, dyskomfortu i postępującej dysfunkcji jąder. Co więcej, według najnowszych doniesień, żylaki powrózka nasiennego są jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności męskiej. Częstość występowania żylaków powrózka nasiennego waha się od 10 do 15% w populacji mężczyzn i od 19 do 41% u mężczyzn niepłodnych. Udowodniono, iż żylaki powrózka nasiennego mają negatywny wpływ na koncentrację, ruchliwość i morfologię plemników, a także mogą wpływać na integralność DNA plemników. 

Z powodu braku jednoznacznych objawów pacjenci często nie otrzymują na czas diagnozy, a w konsekwencji u niektórych mężczyzn choroba może prowadzić do upośledzenia spermatogenezy.

Przyczyny żylaków powrózka nasiennego

Przyczyny powstania żylaków powrózka nasiennego nie są w pełni poznane. Niektórzy badacze uważają, że choroba może rozwinąć się w związku z przyspieszonym wzrostem narządów płciowych u młodych chłopców. Uważa się, że przyczyną żylaków powrózka nasiennego są wadliwe zastawki w żyłach moszny, tuż nad jądrami. Zwykle zastawki te regulują przepływ krwi do i z jąder. Kiedy nie następuje normalny przepływ, krew cofa się, powodując rozszerzenie (powiększenie) żył. Najczęściej ma to miejsce w okresie dojrzewania. W około 85% przypadków żylaki powrózka nasiennego występują w okolicy lewego jądra (Rys. 1). Słabe krążenie spowodowane przez żylaki powrózka nasiennego powoduje wyższą temperaturę krwi, podnosząc temperaturę jąder, co może uszkadzać lub niszczyć powstające plemniki, bądź utrudniać ich produkcję. 

Wyróżniamy trzy stopnie nasilenia żylaków powrózka nasiennego:

• wyczuwalne palpacyjnie jedynie podczas wysiłku,
• wyczuwalne palpacyjnie podczas stanu zrelaksowania,
• widoczne z daleka, bez badania palpacyjnego.

Objawy żylaków powrózka nasiennego

Większość pacjentów nie zdaje sobie sprawy z obecności żylaków powrózka nasiennego, chyba że powodują one problemy z płodnością lub zostaną wykryte podczas rutynowego badania lekarskiego. Do niepokojących objawów związanych z obecnością żylaków zaliczamy tępy ból lub uczucie ciężkości jądra, które nasila się w ciągu dnia, szczególnie podczas upałów lub po wysiłku fizycznym. Często pacjent może wyczuć lub zaobserwować rozszerzone żyły w mosznie oraz mniejsze jądro po stronie żylaków.

Żylaki powrózka nasiennego mogą powodować:

• skurcz patologicznego jądra; większość jądra składa się z kanalików wytwarzających plemniki. Kiedy są uszkodzone, jak w przypadku żylaków powrózka nasiennego, jądro kurczy się i mięknie.
• niepłodność; choć większość chłopców cierpiących na żylaki powrózka nasiennego nie będzie miała w przyszłości problemów z płodnością, schorzenie może prowadzić do upośledzenia spermatogenezy.

Leczenie żylaków powrózka nasiennego

Leczenie żylaków powrózka nasiennego jest konieczne tylko w przypadku niepłodności, bądź gdy schorzenie powoduje uporczywy ból i dyskomfort. 

W ostatnich latach dominującą metodą leczenia żylaków powrózka nasiennego stało się leczenie chirurgiczne, zwłaszcza mikrochirurgiczne wycięcie żylaków powrózka nasiennego. Mikrochirurgiczne wycięcie żylaków może poprawić różne aspekty jakości nasienia, w tym koncentrację, ruchliwość oraz morfologię plemników.

Ból po zabiegu jest łagodny i często pacjent może wrócić do większości normalnych zajęć
w ciągu dwóch dni od operacji. Przyjmuje się, że około połowa mężczyzn poddanych operacji usunięcia żylaków powrózka nasiennego może zostać biologicznym ojcem.

Jak zdiagnozować żylaki powrózka nasiennego?

Aby wykluczyć lub potwierdzić występowanie żylaków powrózka nasiennego u pacjenta, konieczne jest badanie lekarskie. Jądro dotknięte żylakami jest zwykle mniejsze. Wsteczny przepływ krwi w spuchniętych żyłach jąder jest zwykle potwierdzany badaniem ultrasonograficznym moszny.

Zalecenia pozabiegowe

Zalecenia pozabiegowe są podobne do innych operacji moszny i obejmują ograniczenie aktywności fizycznej oraz stosowanie leków przeciwbólowych i zimnych okładów. Powrót do pełnej aktywności trwa zwykle 2-3 tygodnie, ale większość mężczyzn jest w stanie powrócić do siedzącej pracy w przeciągu 24-72 godzin.

Operacje żylaków powrózka nasiennego przeprowadza w KCM Clinic lek. med. Alam Bouhaouli.

Bibliografia:

1. Cauni, V., Ciofu, I., Stoica, C., Balescu, I., Bacalbasa, N., & Persu, C. (2022). Doppler Ultrasonography – An Important Tool in Managing Patients With Varicocele and Secondary Infertility. In Vivo, 36(5), 2392-2399. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36099105/
2. Morini, D., Spaggiari, G., Daolio, J., Melli, B., Nicoli, A., Feo, G. D., Valli, B., Viola, D., Garganigo, S., Magnani, E., Pilia, A., Polese, A., Colla, R., Simoni, M., Aguzzoli, L., Villani, M. T., & Santi, D. (2021). Improvement of sperm morphology after surgical varicocele repair. Andrology, 9(4), 1176-1184. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33825345/
3. Zhang, X., Deng, C., Liu, W., Liu, H., Zhou, Y., Li, Q., Zheng, H., Wang, Q., Jiang, M., Pang, T., Ma, C., Huang, C., Zhao, Q., & Tang, Y. (2022). Effects of varicocele and microsurgical varicocelectomy on the metabolites in semen. Scientific Reports, 12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35338186/

Netografia:

1. Varicocele, https://patients.uroweb.org/other-diseases/varicocele/, [dostęp: 01.09.2023].
2. Varicocele: Symptoms, Treatment, Diagnosis, https://www.uclahealth.org/medical-services/urology/varicocle-symptoms-treatment-diagnosis, [dostęp: 01.09.2023].