Operacja uszu

Małżowiny uszne są niepowtarzalne i specyficzne dla danej osoby, w każdej można odnaleźć charakterystyczne elementy budowy. Dzięki znajomości anatomii można je wymodelować tak, by nabrały jak najbardziej naturalnego kształtu.

Operacja uszu, inaczej otoplastyka (ang. otoplasty), to dla wielu pacjentów jedyny sposób na to, aby pozbyć się wieloletnich oraz przykrych kompleksów związanych z wyglądem. Dzięki zabiegowi można skorygować odstające lub zbyt duże małżowiny, a także poprawić wygląd płatków uszu, a tym samym poprawić własną samoocenę oraz pewność siebie. Operacja uszu to skuteczny sposób na pozbycie się mankamentów urody, które obniżają poczucie wartości. Uzyskane dzięki niej efekty są trwałe i widoczne tuż po przeprowadzeniu zabiegu.

Najczęściej operowane wady uszu to między innymi: odstające uszy, guzek Darwina (zgrubienie w tylnej górnej części obrąbka małżowiny usznej), mikrocja (wada wrodzona, polegająca na braku lub nie wykształceniu niektórych struktur ucha), lub zwinięta małżowina uszna (wada związana z nieprawidłową budową małżowiny, która może zawijać się na zewnątrz lub do wewnątrz, w górnej części).

Zabieg jest indywidualnie planowany i trudno jest jednoznacznie opowiedzieć jak procedura wygląda krok po kroku, wyróżnia się kilkanaście technik, które znajdują zastosowanie w zależności od problemu z którym zmaga się pacjent.

Istnieje jednak kilka wspólnych punktów, które stosuje się w operacji uszu. W przypadku dzieci, zabieg najczęściej wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, jednak u dorosłych korektę uszu wykonuje się zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym. Zabieg rozpoczyna się od nacięcia skóry w obrębie ucha – zazwyczaj na jego przedniej lub tylnej powierzchni. Dalsze etapy operacji polegają na opracowywaniu części anatomicznych ucha, które muszą zostać poddane korekcji. W przypadku zabiegu, którego celem jest korekcja odstających uszu, chirurg plastyk dokonuje zmian w obrębie chrząstki stosując odpowiednie nacięcia, zmiany kształtu, czy usuwania niektórych jej fragmentów. Zabieg polega na prostym nacięciu tylnej powierzchni małżowiny usznej i wymodelowaniu chrząstki.

Chirurdzy plastyczni najczęściej korygują odstające małżowiny uszne, ale także modelują małżowinę, by uzyskać inny kształt, korygują jej położenie i wielkość, doprowadzają do tego, by uszy miały proporcjonalny kształt. W operacjach rekonstrukcyjnych leczy się natomiast nabyte wady i ubytki (powstałe np. na skutek kontuzji lub w wyniku innych operacji), a także tzw.mikrocję czyli niedorozwój małżowiny usznej.

Hospitalizacja jest różna: dorośli mogą wrócić do domu zaraz po zabiegu, zaś dzieciom zaleca się jednodniowy pobyt w klinice.

Operacje uszu są stosunkowo proste, w szczególności dla doświadczonych specjalistów chirurgii plastycznej w KCM Clinic.

Operacje uszu można wykonywać zarówno u dorosłych, jak i u dzieci (już w 6. roku życia małżowiny uszne mają kształt oraz wielkość zbliżoną do ostatecznych).

W zdecydowanej większości przypadków, operacja plastyczna uszu kojarzona z korekcją zbyt odstających małżowin usznych – jest to rzeczywiście najczęściej przeprowadzany zabieg otoplastyczny (szczególnie u dzieci). Istnieje jednak szereg innych wskazań, do przeprowadzenia plastyki uszu.

Zazwyczaj wskazania te obejmują rzadkie schorzenia – które mimo, że nie występują często są dokuczliwe dla pacjenta. Większość z nich jest poważna i powoduje znaczny dyskomfort u pacjenta. Jednym z takich schorzeń jest wrodzony brak części małżowiny usznej, nazywany inaczej mikrocją (ang. microtia). Zaburzenie to występuje jako wada izolowana lub jako jeden z elementów innych wad wrodzonych.

Inną wadą ucha zewnętrznego jest anocja, (ang. anotia), która polega na całkowitym braku rozwoju ucha zewnętrznego. Obydwa schorzenia mogą przebiegać pod postacią zmian występujących w jednej lub w dwóch małżowinach usznych. Zarówno mikrocja jak i anocja należą do wrodzonych wad, z którymi dzieci się już rodzą – ich przyczyną są najczęściej nieprawidłowości zachodzące podczas życia embrionalnego.

Inne wrodzone wady uszu, które poddawane są korekcie to między innymi ucho satyra (charakteryzujące się szpiczastą, górną częścią ucha), czy guzek Darwina. Operacje plastyczne mają zastosowanie także w usuwaniu nieprawidłowości nabytych. Często są one konsekwencją wypadków komunikacyjnych.

Szczególny przypadek stanowi tak zwane ucho kalafiorowate, nazywane także uchem zapaśnika. To nabyte zniekształcenie ucha zewnętrznego, powstałe w przebiegu uprawiania sportów kontaktowych (takich jak boks czy rugby). Nazwa schorzenia pochodzi od wyglądu małżowiny usznej. Wszystkie wymienione nieprawidłowości są wskazaniem do wizyty u lekarza specjalisty chirurgii plastycznej i wykonania ewentualnej operacji uszu.

Bardzo istotne jest, aby wybrać odpowiednie miejsce w które zapewni wysoki poziom satysfakcji z przeprowadzonego zabiegu. W przypadku korekty uszu, jednym z najważniejszych czynników mających wpływ na powodzenie operacji jest odpowiedni dobór techniki zabiegowej. Operacja plastyczna uszu wymaga dokładnego rozplanowania i jej analizy co jest przyczyną ich nieprawidłowego wyglądu – za każdym razem lekarz dokładnie przygotowuje się do zabiegu, gdyż wymaga on bardzo dużej precyzji.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że najlepszym rozwiązaniem jest wybór takiej kliniki, w której pracują lekarze chirurdzy specjaliści o dużym doświadczeniu. W zdecydowanej większości przypadków, problemem estetycznym uszu zajmują się chirurdzy. Warto jest zatem wybrać miejsce i lekarza, polecanych przez innych pacjentów, którzy już zdecydowali się na przeprowadzenie zabiegu i są usatysfakcjonowani z jego efektów. Bardzo ważne jest, aby klinika w której  będzie wykonywany zabieg  dysponowała odpowiednim zapleczem, koniecznym do prowadzenia właściwej opieki okołozabiegowej.

Cały proces przygotowań do operacji uszu rozpoczyna wizyta konsultacyjna, odbywana u wybranego specjalisty chirurgii plastycznej. Podczas niej – poza ustaleniem zakresu oraz terminu zabiegu – pacjent zostanie poinformowany o szeregu badań, które powinny zostać wykonane jeszcze przed znalezieniem się w sali operacyjnej. Do nich zaliczane sa następujące: morfologia krwi; parametry krzepnięcia; elektrolity; glukoza na czczo; EKG.

W zależności od preferencji lekarza i stanu zdrowia pacjenta, zestaw zalecanych badań może się nieznacznie różnić od tych przedstawionych powyżej.

Przy ustalaniu terminu operacji kobiety powinny wziąć pod uwagę przewidywany czas wystąpienia u nich miesiączki. Związane jest to z faktem, że w trakcie menstruacji dochodzi do zmian w zakresie procesów krzepnięcia, w związku z czym preferowane jest unikanie wykonywania zabiegu w okresie krwawienia miesięcznego.

Kolejnym elementem przygotowania do operacji uszu jest odstawienie niektórych przyjmowanych przez pacjenta regularnie preparatów. Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych środkach, wtedy specjalista udzieli dokładnych informacji, które leki należy przestać przyjmować i w jakim czasie przed zabiegiem. Dotyczy to szczególnie preparatów, które zmniejszają krzepliwość krwi – np. Acard, preparat zawierający kwas acetylosalicylowy, w miarę możliwości odstawia się około 10-14 dni przed otoplastyką. Przed operacją wskazane byłoby również zaprzestanie palenia papierosów. Na skutek nikotynizmu upośledzony jest dopływ tlenu do organizmu, co mogłoby w okresie pozabiegowym pogorszyć przebieg gojenia się ran.

W okresie bezpośrednio poprzedzającym zabieg obowiązują ograniczenia co do przyjmowania pokarmów. Jeżeli u pacjenta ma być zastosowane znieczulenie ogólne, ostatni posiłek powinien on spożyć około 8-10 godzin przed operacją, i do kliniki przybyć na czczo. W przypadku zabiegów wykonywanych w znieczuleniu miejscowym, można przed opuszczeniem domu zjeść lekki posiłek.

W dniu operacji uszu powinno się zrezygnować z nakładania makijażu i innych kosmetyków na twarz. Korzystne byłoby, żeby pacjentki zmyły (jeżeli stosują) lakier ze swoich paznokci: obserwacja płytek paznokciowych pozwala oceniać, czy dostawy tlenu do organizmu są wystarczające (szczególnie dotyczy to osób znajdujących się pod wpływem znieczulenia ogólnego). Kolejną ważną rzeczą jest właściwy ubiór. Preferowane są te elementy garderoby, które nie są zakładane przez głowę, np. koszula zapinana na guziki.

Po operacji uszy mogą być obrzęknięte i zasinione. Wszystkie dolegliwości powinny jednak ustąpić po około 10-14 dniach. Opatrunek zazwyczaj jest zmieniany 3-4 dni po zabiegu. Między 8 a 10 dobą usuwane są szwy skórne — opatrunek na głowie zamienia się na opaskę. Pacjent po znieczuleniu ogólnym musi pozostać w szpitalu co najmniej kilka godzin. Hospitalizacja jest różna: dorośli mogą wrócić do domu zaraz po zabiegu, zaś dzieciom zaleca się jednodniowy pobyt w klinice. Kilka tygodni po korekcji uszu należy chronić je przed wszelkimi urazami. Należy nosić opaskę przez 2 tygodnie bez przerwy, a następnie przez 2 miesiące na noc.

Przez okres 4 – 6 tygodni należy zrezygnować z uprawiania sportów, które mogłyby naruszyć położenie ucha (sporty kontaktowe).

Zalecenia pozabiegowe dotyczą głównie pielęgnacji i zmiany codziennej aktywności na kilka dni po zabiegu.

W sytuacjach niepowikłanych, rekomenduje się jedynie stosowanie leków przeciwbólowych.

Niestosowanie się do zaleceń lekarskich, dotyczących higieny, czy terminowej zmiany opatrunków  może skutkować wystąpieniem zakażenia obszaru zabiegowego i rozwojem infekcji. W skrajnych przypadkach, konsekwencją tego może być konieczność reoperacji. U zdecydowanej większości pacjentów, zastosowanie antybiotyków przynosi zadowalające efekty.

Operacja uszu uznawana jest za procedurę bezpieczną, charakteryzującą się znikomym ryzykiem powikłań, nie mającą wpływu na ogólny stan zdrowia pacjenta. Wszystkie cięcia prowadzone są z tyłu małżowiny, dzięki czemu szwy i blizny pozabiegowe nie są widoczne. Wbrew pozorom operacja nie zalicza się do bardzo inwazyjnych i nie wymaga od pacjentów nadmiernej rekonwalescencji.